جهت محافظت از مدارهای الکتریکی از قطعه ای به نام فیوز استفاده می شود. هنگامی که مدار تحت جریان بارغیرروال طبیعی قرار می گیرد فیوز وارد عمل شده و از آسیب دیدن اشخاص و مدار جلوگیری می کند. فیوز ها در شکل ها و ابعاد و ولتاژ محتلف به بازار آمده اند که با توجه به پارامتر های الکتریکی مانند ولتاژ کاری، زمان ذوب المن و یا سرعت فیوز مورد استفاده قرار می گیرند.
مشخصات درج شده روی کلاهک فیوز مانند نوشته زیر هستند:
F1.5ah250V
د راین مثال حرف F به معنای فیوز سریع است. بخش 1.5A به معنای این است که فیوز در جریان بالاتر از 1.5 آمپر می سوزد و مدار باز می شود. حرف H مشخص کننده ظرفیت شکست بالا بوده و بخش 250V نشان دهنده حداکثر ولتاژ مدار بازی است که فیوز می تواند در جریان مشخص شده به درستی عمل کند 250v است.
علامت مربوط به سرعت واکنش در فیوز های شیشه ای
FF فیوز فوق العاده سریع
F فیوز های سریع
M فیوز های سرعت متوسط
T فیوز های تاخیری
TT فیوز های بسیار کند
فیوز شیشه ای چیست ؟
فیوز های شیشه ای را در مسیر ورودی دستگاه مورد نظر قرار داده تا مدارات را در برابر ایرادات احتمالی حفظ نماید. از این فیوز ها عموما در ورودی اصلی تغذیه دستگاه های برقی ، الکتریکی استفاده می شود.
ظرفیت شکست فیوز شیشه ای
حداکثر جریانی که فیوز بدون اتصال کوتاه می تواند در مقابل آن عمل کند و مدار باز شود را ظرفیت شکست فیوز می نامند.
( فویز ها ممکن است در ولتاژ اسمی که دارند، در اثر جریان بیش از حد به جای اینکه مدار باز شود، مثل اتصال کوتاه شده و جریان را از خود عبور دهد.)
تفاوت بین فیوز های شیشه ای و فیوز های گچی
فیوزهای شیشه ای ظرفیت قطع پائینی دارند یعنی زمانی که ولتاژ یا جریان زیاد باشد، المان فیوز ذوب می شود. بنابراین برای استفاده در وسایل و تجهیزاتی که مقدار جریان زیاد است مناسب نمی باشند.
ولی فیوزهای گچی دارای ظرفیت قطع بالاتری هستند و برای استفاده در مدارهایی که جریان یا ولتاژ بالایی دارند مناسب هستند.
بعضی از فیوزهای گچی HRC با ظرفیت قطع بالا می توانند تا 300 کیلو آمپر را به طور ایمن قطع کنند، در حالی که فیوزهای شیشه ای عادی ظرفیت قطع بسیار پائین تر و در حدود فقط 15 آمپر دارند.
فیوزهای شیشه ای پایداری حرارتی کمی دارند و تحت شرایط گرمای زیاد می شکنند، فیوزهای گچی می توانند در مقابل دماهای زیاد مقامت نموده و پایداری حرارتی بیشتری دارند.
بدنه ی فیوزهای گچی ، برخلاف فیوزهای شیشه ای از یک ماده ی پر کننده مانند شن پر می شود تا از تشکیل یک غشای هادی جلوگیری به عمل آید. وقتی که اتصال کوتاه رخ می دهد، المان فیوز ذوب شده و تبخیر می شود و به صورت یک غشاء رو ی بدنه ی داخلی فیوز نشست می کند.
در فیوزهای شیشه ای بدنه ی فیوز نیز به گرم شدن ادامه می دهد و این غشاء شروع به هدایت الکتریکی می کند، پس قطع فیوز موثر نیست.
شن در فیوز گچی باعث جذب انرژی می شود و از گرم شدن و هدایت فیوز جلوگیری می کند.